Kim jest audytor i jego główne zadania
Pierwsze czynności, związane ze sprawdzaniem i oceną zdarzeń gospodarczych, sięgają jeszcze czasów starożytnych. Słowo „audyt” wiąże się z terminem audio i oznacza słuchać, dowiadywać się.
Współczesnym audytorem jest osoba, która swoim autorytetem, wiedzą, kompetencjami i doświadczeniem wspomaga organizację w osiągnięciu postawionych celów. Specjalista z zakresu audytu jest weryfikatorem, kontrolerem, doradcą i wsparciem dla kierownictwa jednostki w podejmowaniu właściwych decyzji w ramach zarządzania.
Zawód audytora i jego rola w organizacji nie powinny się kojarzyć z kontrolerem, który musi ujawnić nieprawidłowości i ukarać, lecz z doradcą, który wskaże słabe strony zarządzania i główne ryzyka działalności jednostki w celu usprawnienia jej funkcjonowania we właściwym otoczeniu: biznesowym, prawnym, informatycznym, środowiskowym. Audytor jest obserwatorem, analitykiem, jest biegły w środowisku księgowym, ekonomicznym, zarządzania, informatycznym, prawnym. Musi być dobrym rozmówcą, który budzi zaufanie pracowników jednostki audytowanej. Audytor łatwo odnajduje się w obcym otoczeniu i w bardzo krótkim okresie czasowym zbiera informacje o głównych obszarach działalności organizacji, podstawach prawnych jej funkcjonowania, głównych procesach zarządczych, stosowanych metodach zarządzania w jednostce, głównych zasadach księgowych, procesach przebiegu informacji i obiegu dokumentacji, polityce kadrowej, systemach informatycznych. Średni czas trwania audytu wynosi od 5 do 10 dni roboczych.
Zadaniem audytora jest umiejętne i właściwe rozpoznanie i analiza zebranych informacji w celu ujawnienia głównych ryzyk działalności, błędów i niedociągnięć w procesach zarządzania i przepływu informacji w organizacji, wykrycia niewłaściwie zarejestrowanych zdarzeń gospodarczych w systemie finansowo-księgowym. Po przeprowadzeniu czynności audytowych audytor wydaje sprawozdanie, w którym są zawarte rekomendacje, mające na celu usprawnienie działalności i minimalizację ujawnionych ryzyk w jednostce audytowanej.
Zawód audytora i rzeczywistość
Zawód audytora wiąże się z bardzo dynamicznym życiem, częstymi zmianami otoczenia, podróżowaniem i poznaniem nowych obszarów działalności różnych organizacji, uczeniem się przez całe życie, poznaniem nowych ludzi i zdobywaniem doświadczeń i kontaktów.
Wymaga dużego poświęcenia, czasem może powodować poczucie braku życia prywatnego. Jest to bardzo dobry kierunek dla ludzi, którzy kochają finanse, pragną poszerzać zakres swoich umiejętności i kwalifikacji oraz zdobywać nowe doświadczenie, ludzi komunikatywnych i otwartych na zmiany, a także odpornych na stres i pracę w ograniczonych warunkach czasowych. Jest to też bardzo dobry start do zdobycia wiedzy w różnych branżach (bankowości inwestycyjnej, budowlanej, deweloperskiej, usługowej, produkcyjnej, handlowej i innych). Staż zawodowy czy nawet roczne doświadczenie w firmie audytorskiej daje wiele możliwości w dalszej karierze zawodowej w kierunku finansów, ekonomii i zarządzania.
Jakie kierunki?
Audyt i zawód audytora rozszerzyły zakres swojej działalności i są związane nie tylko z zasadami księgowości w organizacji, ale także ze wszystkimi istotnymi procesami zarządzania. A więc, żeby rozpocząć swoją przygodę zawodową w świecie audytu, nie ma ograniczenia co do ukończenia kierunku finanse i rachunkowość. Możemy mieć wykształcenie w zakresie zarządzania, ekonomii, finansów, przedsiębiorczości i nie tylko. Ważny jest analityczny umysł i dążenie do poszerzania wiedzy.
Od czego warto zacząć?
Jeśli podejmiemy decyzję o powiązaniu swojej kariery zawodowej ze światem finansów, marzymy, aby w przyszłości zostać dyrektorem finansowym czy członkiem zarządu albo prowadzić własną działalność gospodarczą, bardzo dobrym startem będzie rozpoczęcie w trakcie studiów praktyk zawodowych w firmie audytorskiej/doradczej. Po takich praktykach (co najmniej rocznych) można zrozumieć, czy zawód audytora jest dla nas wielką pasją czy jednak wolimy pójść w innym kierunku.
Jest kilka ścieżek prowadzących do zdobycia uprawnień audytora. Poniżej przedstawiono kilka z nich:
- Biegły rewident (audytor zewnętrzny) – osoba posiadająca uprawnienia wykonywania czynności rewizji finansowej/audytu w trybie ustawy o biegłych rewidentach. Krajowe uprawnienia biegłego rewidenta są nadawane przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów (PIBR) po zdaniu dziesięciu egzaminów pisemnych i jednego egzaminu dyplomowego. Szczegółowe informacje na temat postępowania kwalifikacyjnego na biegłego rewidenta można znaleźć na stronie internetowej PIBR. https://www.pibr.org.pl/pl/informacje-dla-kandydatow#egzaminy
- Audytor wewnętrzny – osoba, która posiada certyfikaty CIA lub CGAP (https://www.iia.org.pl/certyfikacja) i wykonuje działania niezależne i obiektywne, mające na celu przysporzyć wartość dodaną organizacji. Zasady funkcjonowania zawodu audytora wewnętrznego są koordynowane przez międzynarodową organizację – Instytut Audytorów Wewnętrznych https://www.iia.org.pl/ (The Institute of Internal Auditors https://na.theiia.org/Pages/IIAHome.aspx, IIA).
- ACCA https://www.accapolska.pl/ (The Association of Chartered Certified Accountants) https://www.accaglobal.com/gb/en.html – osoba posiadająca certyfikat ACCA ma rozpoznawane na całym świecie kwalifikacje z zakresu rachunkowości, finansów i zarządzania.